Arabuluculuk
Nedir?
Arabuluculuk, iki veya daha fazla taraf arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde tarafsız bir üçüncü kişinin (arabulucunun) yardımıyla gerçekleştirilen alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabuluculuk süreci, mahkemeye gitmeden, gönüllü olarak ve katılımcı bir süreçle yürütülür. Arabulucunun rolü, taraflar arasındaki iletişimi güçlendirmek, ihtiyaçları anlamak, çözüm önerileri sunmak ve tarafların karşılıklı olarak kabul edebilecekleri bir çözüm bulmalarına yardımcı olmaktır. Arabuluculuk süreci gizli ve güvenilirdir. Taraflar, arabuluculuk sonucunda anlaşmaya varabilirlerse, bu anlaşma bir protokol halinde yazılı hale getirilir ve hukuki bağlayıcılığı olan bir belgeye dönüşebilir. Arabuluculuk, hukuki süreçlerden daha hızlı, ekonomik ve esnek bir çözüm yöntemi olarak değerlendirilir.
1
Arabulucu Kimdir?
Arabulucu, iki veya daha fazla taraf arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için tarafsız bir üçüncü kişidir. Arabulucu, taraflar arasında mahkemeye gitmeden, gönüllü olarak ve katılımcı bir süreçle iletişimi güçlendirir, ihtiyaçları anlar, çözüm önerileri sunar ve tarafların kabul edebileceği bir çözüm bulmalarına yardımcı olur. Arabuluculuk süreci gizli ve güvenilirdir. Taraflar, arabuluculuk sonucunda anlaşmaya varabilirlerse, bu anlaşma bir protokol halinde yazılı hale getirilir ve hukuki bağlayıcılığı olan bir belgeye dönüşebilir. Arabuluculuk, hukuki süreçlere alternatif olarak daha hızlı, ekonomik ve esnek bir çözüm yöntemi olarak bilinir.
2
Arabulucunun Görevi Nedir?
Arabulucu, uyuşmazlığı çözen bir karar verici değildir. Taraflara herhangi bir çözüm önermez ve sürecin sonucunu belirlemez. Arabulucu, taraflar arasındaki asıl uyuşmazlığı ve çıkarları belirleyerek, tarafların bir araya gelip uzlaşmalarını sağlamaya çalışır. Taraflar, kendi çözümlerini geliştirirler ve birbirlerini anlamaya yönelik iletişim kurarlar.
3
Ne Zaman Arabulucuya Gidilir?
Karşı tarafla aranızda uyuşmazlık çıktıktan ve fakat mahkeme veya tahkime başvurmadan önce arabulucuya gidebileceğiniz gibi mahkemeye dava açtıktan sonra da arabulucuya gidebilirsiniz.
4
Tüm Davalar Arabuluculuk Kapsamında mıdır?
Arabuluculuk, Türkiye'de bazı davalarda zorunlu bir ön şart olarak kabul edilmektedir. Uyuşmazlık arabuluculuk kapsamında olup olmadığını belirlemek için öncelikle davanın türüne ve konusuna bakmak gerekir. Arabuluculuk, özellikle ticari davalarda ve belirli hukuki konularda yasal bir gereklilik olarak karşımıza çıkar.
5
Arabulucuyla Başvurmakla Dava Açmaktan Vazgeçmiş mi Olurum?
Hayır. Türkiye'de arabuluculuk süreci tamamen tarafların isteğine bağlıdır. Taraflar, arabulucuya başvurmak, süreci ilerletmek veya sonlandırmak konusunda serbesttir. Arabuluculuk, uyuşmazlıkların mahkemeye gitmeden, gönüllü olarak çözülmesini sağlayan bir alternatif çözüm yoludur. Taraflar, arabuluculuk sürecinde kendi çözümlerini üretirken, istedikleri zaman bu süreci sonlandırıp mahkemeye başvurabilirler.
6
Arabulucuyu Nasıl Seçeceğim?
Taraflar arabulucuyu, Daire Başkanlığımızın resmi web adresi olan www.adb.adalet.gov.tr adresinde yer alan güncel arabulucular listesinden seçebilirler.
7
Arabuluculuk Pahalı Bir Yöntem midir?
Arabuluculuk sürecinde taraflar, süreç sonuçlanana kadar dava süreçlerindeki gibi harç ödemek zorunda değildirler. Tebligat, bilirkişi, tanık ve keşif gibi diğer giderler de söz konusu değildir. Ancak, arabuluculuk sürecinin faaliyet süresine göre, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi çerçevesinde arabulucuya ücret ödenir. Ayrıca, özel bir toplantı yeri gibi ek masraflar varsa, bu masraflar taraflar tarafından karşılanmalıdır. Taraflar, avukatlarıyla birlikte arabuluculuk sürecine katılıyorlarsa avukat ücretlerini de ödemek durumundadırlar.
8
Arabuluculuk Sürecindeki Ücret ve Masrafları Kim Karşılayacak?
Taraflar, arabuluculuk sürecinin sonunda bir anlaşmaya varırlarsa, bu anlaşmayı asıl uyuşmazlığın görevli ve yetkili olduğu hukuk mahkemesine ibraz ederek icra edilebilirliğine ilişkin bir şerh talep edebilirler. İcra edilebilirlik şerhi içeren bu anlaşma, ilâm niteliğinde belge sayılır. İcra edilebilirlik şerhinin verilmesi, genellikle dosya üzerinden yapılan bir işlemdir, ancak aile hukuku konularında ise duruşmalı olarak aile mahkemesince belirlenebilir. Eğer davanın görülmesi sırasında arabuluculuk sürecine gidilmişse, bu iş ve işlemler davayı gören mahkeme tarafından yerine getirilecektir.
9
Arabuluculuk Süreci Sonunda Vardığım Anlaşma Benim İçin Bağlayıcı mıdır?
Hayır. Türkiye'de arabuluculuk süreci tamamen tarafların isteğine bağlıdır. Taraflar, arabulucuya başvurmak, süreci ilerletmek veya sonlandırmak konusunda serbesttir. Arabuluculuk, uyuşmazlıkların mahkemeye gitmeden, gönüllü olarak çözülmesini sağlayan bir alternatif çözüm yoludur. Taraflar, arabuluculuk sürecinde kendi çözümlerini üretirken, istedikleri zaman bu süreci sonlandırıp mahkemeye başvurabilirler.
10
Mahkeme İcra Edilebilirlik Şehri Verirken Neye Dikkat Edecektir?
Mahkeme, tarafların serbestçe tasarruf edebileceği konular arasında yer alıp almadığı ve cebri icraya uygun olup olmadığı hususlarında anlaşmanın içeriğini inceleyecektir.
11
Arabuluculuk Yoluyla Anlaştığımda Avantajım Nedir?
Dava sürecine göre arabuluculuk, posta giderleri, bilirkişi ücretleri, keşif masrafları ve yol giderleri gibi masraflardan tasarruf etmenizi sağlar ve diğer işlerinize daha fazla zaman ayırmanıza olanak tanır. Mahkeme sürecine göre daha kısa sürer ve sonuçlar tarafların kontrolündedir. Arabuluculuk, geleceği göz önünde bulundurur ve mevcut hukuki durumun değil, tarafların menfaatinin korunmasını esas alır. Güvenilirlik ve gizlilik önemlidir; taraflar mahkeme ortamında konuşamadıklarını rahatlıkla arabuluculuk sürecinde ifade edebilirler. Psikolojik ve sosyolojik riskleri azaltır ve yeni sorunların doğmasını önler. Tarafların anlaştıkları yöntem ve çözüm tarzı esastır ve esnektir. Sonuçta anlaşma sağlanarak her iki taraf da kazanır ve tarafların sosyal ve ekonomik ilişkileri devam eder.
12
Arabuluculuk Ücret Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Arabuluculuk ücreti genellikle Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi'ne göre belirlenir. Ücret hesaplaması, arabuluculuk sürecinin toplam süresine ve işlem türüne göre değişiklik gösterebilir. Türkiye'de Arabuluculuk Kanunu'na göre, arabuluculuk sürecinde yer alan arabulucunun belirlediği ücret tarifesi bulunmaktadır. Bu tarife, genellikle sürecin başlangıcında taraflara sunulur ve sürecin hangi aşamalarında ne kadar ücret ödeneceği belirtilir.
Arabuluculuk ücreti, genellikle saatlik veya dosya bazında olabilir. Saatlik ücret uygulamasında, arabuluculuk toplantılarının veya sürecin saatine göre ücretlendirme yapılırken, dosya bazında ücretlendirme genellikle sürecin başından sonuna kadar geçen toplam süreye göre belirlenir.
Taraflar, arabuluculuk süreci başlamadan önce arabulucunun ücret tarifesini ve ücret hesaplama yöntemini detaylı bir şekilde öğrenmeli ve bu konuda bir anlaşmaya varmalıdır.
Bu bilgiler doğrultusunda, arabuluculuk ücret hesaplaması, sürecin detaylarına ve arabulucunun belirlediği ücret tarifesine göre yapılır.